Ο ναός της Κοιμήσεως της Θεοτόκου είναι ένας από τους σημαντικότερους Βυζαντινούς ναούς της περιόδου των Κομνηνών τόσο για την Αργολίδα όσο και για την Ελλάδα. Παρουσιάζει πάρα πολλές μορφολογικές ομοιότητες και θεωρείται για αυτό το λόγο συγγενικός με το καθολικό της Αγίας Μονής στο Ναύπλιο. Η περιοχή που έχει κτιστεί σύμφωνα με πηγές ονομάζεται “Βούζη”, όνομα το οποίο έχει ξεχαστεί και δεν αναγνωρίζεται ακόμα και από τους μόνιμους κατοίκους της περιοχής.
Δεν γνωρίζουμε την ακριβή χρονολογία της ανοικοδόμησης του ναού, αλλά πολλοί μελετητές υποστηρίζουν ότι η πιθανή χρονολογία ανοικοδόμησής του ανήκει είτε στο τέλος του 12ου αιώνα είτε στα μέσα του 13ου. Οι αγιογραφίες του ναού χρονολογούνται γύρω στα τέλη του 13ου αιώνα, ίσως και στις αρχές του 14ου. Αλλά οι αγιογραφίες μπορεί να έχουν γίνει σε μεταγενέστερους χρόνους σε σχέση με την κτίση του ναού.
Ο Λατίνος επίσκοπος Κορίνθου Willen Van Moerbeke, δομινικανός, ανατολιστής και φιλόσοφος, μετά το 1277 όπου και χρίστηκε από τον Πάπα Ιωάννη 21ο και επίσκοπος, παρέμεινε για αρκετά χρόνια στη μονή. Στον Moerbeke, αναφέρονται πολλοί σύγχρονοι Γάλλοι ιστορικοί , αναφέροντας ότι ήταν εξαίρετος επιστήμονας για την εποχή του. Από αυτόν πιθανότατα έχει λάβει και η Αγία Τριάδα το τοπωνύμιο “Μέρμπακας”.
Κατά την Ενετοκρατία παραχωρείται ο ναός στον επίσκοπο Ρεθύμνης Χορτάτση.
Μετά τη ενετοκρατία, στα χρόνια της τελευταίας Τουρκοκρατίας (1715-1770), ο ναός γίνεται η έδρα του μητροπολίτη Άργους και Ναυπλίου.
Για τα επόμενα χρόνια οι πληροφορίες που έχουμε για τη μονή είναι λίγες και διάσπαρτες. Φαίνεται το 1833 να υφίσταται κτιριακά, αλλά χωρίς μοναχούς, χωρίς κελιά.
Στο πέρασμα των χρόνων ο χώρος γύρω από την μονή και το ναό καταπατήθηκε.
Το αξιοσημείωτο είναι ότι πολλοί λίγοι κάτοικοι της περιοχής γνωρίζουν για την ύπαρξη και δραστηριότητα της μονής τους προηγούμενους αιώνες.
Για πολλά χρόνια χρησιμοποιήθηκε ο περιβάλλον χώρος του ναού ως κοιμητήριο, του χωριού Αγία Τριάδα. Πλέον το κοιμητήριο έχει μεταφερθεί και έχει γίνει μία προσπάθεια αποκατάστασης του μνημείου και του αύλειου χώρου, ώστε να αναδειχθεί το μνημείο και να διευκολυνθεί η πρόσβαση του επισκέπτη.
Ο ναός της Κοίμησης της Θεοτόκου βρίσκεται στην είσοδο του χωριού της Αγίας Τριάδας, στο δρόμο που ενώνει την Αγία Τριάδα με το Ναύπλιο.
Ο ναός έχει διαστάσεις(15,67×8,45) και πιθανόν είναι κτισμένος πάνω σε αρχαίο κτίσμα, καθώς παρουσιάζονται στους τοίχους εντοιχισμένες πολλές επιτύμβιες πλάκες, και κομμάτια από μαρμάρινες πλάκες και λίθοι από αρχαία ελληνική οικοδομή.
Αξιοθαύμαστη είναι η εξωτερική διακόσμηση του ναού, με εναλλαγή των αρχαίων υλικών και διακοσμητικών στοιχείων με τα βυζαντινά. Ο ναός είναι σύνθετος σταυροειδής, τετρακίονος με τρούλο. Οι θύρες του είναι τέσσερις και στα παράθυρά του έχει τοποθετηθεί οδοντωτός κεραμικός διάκοσμος. Γενικότερα όλος ο διάκοσμος του ναού διατρέχει και τις τέσσερις πλευρές του ναού με δύο ταινίες. Η πρώτη στο ύψος των θυρών και η δεύτερη στο σημείο που αρχίζει η ανύψωση της σκεπής.
Όλη η βάση του ναού και μάλιστα στο ύψος της πρώτης κεραμικής εστίας είναι χτισμένη με μεγάλους αρχαίους λίθους. Από εκεί και πάνω έχουν χρησιμοποιηθεί για την ανέγερση του ναού πωρόλιθοι. Σε αρκετά σημεία για τη διακόσμηση του ναού έχουν τοποθετηθεί ανάγλυφες παραστάσεις ζώων , ψαριών και φύλλων δρυός. Αξίζει ο επισκέπτης να παρατηρήσει στη βορειανατολική γωνία το ανάγλυφο κεφαλής με ακτίνες το οποίο μοιάζει σύμβουλο του ήλιου, στη βορειοδυτική πλευρά την επιτύμβια πλάκα με ανάγλυφη αναπαράσταση ζευγαριού και τέλος στη δυτική είσοδο τη ρωμαϊκή επιγραφή και στο νότιο τοίχο το ηλιακό ρολόι.
Στο εσωτερικό η χρήση κεριών από τους πιστούς έχει προκαλέσει μεγάλες φθορές στις αγιογραφίες, που στην πλειονότητά τους έχουν μαυρίσει. Υπάρχει βέβαια και η εικασία ότι το μαύρισμα των τοίχων δεν έχει προέλθει από τα κεριά, αλλά από κάποια πυρκαγιά στο εσωτερικό του ναού, αλλά δεν υπάρχουν μαρτυρίες για αυτό.
Ο ναός της Κοίμησης της Θεοτόκου αποτελεί ένα από τα πλέον αξιόλογα Βυζαντινά μνημεία τόσο της περιοχής, όσο και της Ελλάδας.
Την ακριβή τοποθεσία του Ι. Ναού μπορείτε να βρείτε παρακάτω.
Γεωγραφικές Συντεταγμένες
Ιερός Ναός Κοίμησης της Θεοτόκου (Αγία Τριάδα)
© 2024 Δήμος Ναυπλιέων - Απαγορεύεται η αναδημοσίευση (μερική ή ολική) του περιεχομένου (κείμενα και φωτογραφικό υλικό) της Πύλης, χωρίς πρότερη άδεια του Δήμου Ναυπλιέων.