Το παράρτημα της Εθνικής Πινακοθήκης στο Ναύπλιο – Μουσείο Αλέξανδρου Σούτσου ιδρύθηκε το 2004, επί διευθύνσεως Μαρίνας Λαμπράκη – Πλάκα και με πρωτοβουλία του επιφανούς Ναυπλιέως και ε.τ. Προέδρου του Ελεγκτικού Συνεδρίου Αποστόλου Μπότσου. Το κτίριο, το οποίο παραχωρήθηκε από το Δήμο Ναυπλιέων, ανακαινίστηκε και εξοπλίστηκε μουσειολογικά από το Κοινωφελές Ίδρυμα «Αλέξανδρος Σ. Ωνάσης».
Στο διατηρητέο νεοκλασικό κτίριο που στεγάζεται, διαθέτει μια εκλεκτή συλλογή από έργα εμπνευσμένα από τον απελευθερωτικό αγώνα των Ελλήνων (Θ. Βρυζάκης, Φ.Μαργαρίτης, Διον. Τσόκος, Ν.Γύζης, Νικ.Λύτρας κ.α.), τα οποία τονίζουν και δίνουν αισθητή μορφή στον ιστορικό χαρακτήρα της πόλης. Σκοπός αυτής της ζωγραφικής είναι να απομνημονεύσει τα ηρωικά κατορθώματα των Ελλήνων αφαιρώντας τους ωστόσο το ρεαλιστικό τους χαρακτήρα και ανάγοντάς τα σε μια σφαίρα ιδανική.
«1821 – Μορφές και Θέματα του Αγώνα της Ελληνικής Ανεξαρτησίας». Η έκθεση των έργων ζωγραφικής διαρθρώνεται σε πέντε ενότητες οι οποίες καλύπτουν θέματα ή απεικονίζουν ιστορικά συμβάντα, των οποίων η εικονογραφία διαμορφώθηκε ενώ η τέχνη του 19ου αιώνα εξελισσόταν τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ευρώπη. Το στοιχείο που πάνω απ’ όλα έδινε φτερά στη φαντασία αυτών των ρομαντικών δημιουργών ήταν η δραματική σειρά αντιπαραθέσεων, που εμπεριείχε η Ελληνική Επανάσταση.
Ο αγώνας των Ελλήνων ενάντια στους Τούρκους συμβόλιζε τη σύγκρουση του Πολιτισμού με τη Βαρβαρότητα, του Σταυρού με την Ημισέληνο, της Ελευθερίας με την Καταπίεση.
Οι περισσότερες σκηνές προδίδουν την προσπάθεια του καλλιτέχνη να συγκινήσει, να υπογραμμίσει τις ψυχικές συγκρούσεις, το πάθος και τα συναισθήματα των ηρώων, να διδάξει και να παραδειγματίσει το θεατή.
Δεν είναι τυχαίο ότι τα ιστορικά γεγονότα αναπλάθονται με ένα οικείο, ηθογραφικό ύφος, που μεταφέρει αμεσότερα στο θεατή το δράμα των πρωταγωνιστών.
Παράλληλα προς την έκθεση ζωγραφικών έργων, γλυπτά αντικείμενα καθημερινής χρήσης, οπλισμός των αγωνιστών συμπληρώνουν την έκθεση, αποδεικνύοντας το εύρος της διάδοσης των εικονογραφικών θεμάτων του Αγώνα.
Ενδεικτικά έργα
Το παράρτημα διαθέτει μια πλούσια βιβλιοθήκη λευκωμάτων και βιβλίων τέχνης και μια αίθουσα περιοδικών εκθέσεων που εναλλάσσονται χαρίζοντας στο μουσείο το δυναμισμό και το θέλγητρο που πρέπει να το χαρακτηρίζουν.
Επίσης, λειτουργούν εκπαιδευτικά προγράμματα που απευθύνονται σε σχολεία όλης της περιοχής και υπάρχει και παιδικό εργαστήρι τέχνης.
Περιοδικές Εκθέσεις από το 2004 έως σήμερα (2014):
Από το Μάιο του 2004 μέχρι το Σεπτέμβριο του 2005 παρουσιάστηκαν έργα χαρακτικής, τα οποία εικονογραφούν την ιστορική εξέλιξη του Ναυπλίου από τον 16ο έως το 19ο αιώνα. Η έκθεση είχε τίτλο: Τo Ναύπλιο στα ευρωπαϊκά χαρακτικά, 16ος-19ος αιώνας, Συλλογή οικογένειας Γιάννη Φωτόπουλου.
Από τις 30 Σεπτεμβρίου μέχρι τις 15 Ιουλίου του 2006 παρουσιάστηκαν ολοκληρωμένα και για πρώτη φορά στο κοινό:Οι αυθεντικές μορφές των Ηρώων του ΄21- Σχέδια, υδατογραφίες, λιθογραφίες- 1826-1831 του KarlKrazeisen.
Από τις 29 Ιουλίου μέχρι τις 30 Νοεμβρίου του 2006, ο επισκέπτης είχε την ευκαιρία να δει ένα αφιέρωμα στον «Συμεών Σαββίδη».
Από τις 18 Δεκεμβρίου μέχρι τις 30 Μαΐου, ο κύκλος της ζωής εξακολουθεί να γυρίζει στην αίθουσα των περιοδικών εκθέσεων του Παραρτήματος της Εθνικής Πινακοθήκης στο Ναύπλιο, με 24 έργα του Γεωργίου Ιακωβίδη.
Από τις 14 Ιουνίου 2007 έως τις 28 Οκτωβρίου του 2007 παρουσιάστηκε η έκθεση με τίτλο «Αντιστοιχίες. Λουλούδια από τη νεοελληνική τέχνη» , η οποία έγινε σε συνεργασία με την Alpha Bank.
Από τον Δεκέμβριο του 2007 έως τον Σεπτέμβριο του 2008 φιλοξενήθηκε μια έκθεση που αποτελεί ένα ελάχιστο μέρος από τα νέα αποκτήματα της Εθνικής Πινακοθήκης, επί συνόλου 3.000 έργων, τα οποία αποκτήθηκαν από το 1992 έως το 2007, επί Διευθύνσεως, δηλαδή της κα Μαρίνας Λαμπράκη-Πλάκα.
Στις 27 Σεπτεμβρίου 2008 το παράρτημα της Εθνικής Πινακοθήκης και Μουσείο Αλ. Σούτζου στο Ναύπλιο, εγκαινίασε έκθεση μνήμης στον Ιωάννη Καποδίστρια, με τίτλο «Ιωάννης Καποδίστριας, ο πρωτομάρτυρας της νέας Ελλάδας»,συμμετέχοντας στις εορταστικές εκδηλώσεις του Δήμου Ναυπλίου και του πνευματικού ιδρύματος «Ιωάννης Καποδίστριας» για την επέτειο των 180 χρόνων από την ανακήρυξη του Ναυπλίου ως πρώτης πρωτεύουσας της Ελλάδας και την άφιξη του πρώτου Κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια στην πόλη.
Από τις 23 Μαρτίου έως τις 10 Μαΐου φιλοξενήθηκε η έκθεση «Ο Στρατηγός Μακρυγιάννης και η Εικονογραφία του Αγώνα», στην οποία παρουσιάστηκε η πρωτότυπη σειρά λιθογραφιών του Fred Boissonnas, που αναπαράγουν τις 24 υδατογραφίες του Δημητρίου Ζωγράφου, οι οποίες φυλάσσονται στη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη.
Η Εθνική Πινακοθήκη τίμησε τον διακεκριμένο καλλιτέχνη και ακαδημαϊκό Παναγιώτη Τέτση, παρουσιάζοντας αντιπροσωπευτικά έργα από τις διάφορες θεματικές ενότητες της δουλειάς του, από τις 28 Μαΐου έως τις 30 Απριλίου 2012.
Στις 25 Μαΐου 2012 έως τις 30 Σεπτεμβρίου διοργανώθηκε έκθεση με τίτλο Η «Γενιά του’30» στην αναζήτηση της ελληνικότητας. Παρουσιάστηκαν έργα των: Κων/νου Παρθένη, Θεόφιλου, Γιώργου Γουναρόπουλου, Θεόφραστου Τριανταφυλλίδη, Φώτη Κόντογλου, Σπύρου Παπαλουκά, Νίκου Εγγονόπουλου, Γιάννη Τσαρούχη, Γεράσιμου Στέρη, Νίκου Χατζηκυριάκου-Γκίκα, Γιάννη Μόραλη και Νίκου Νικολάου.
Τον Οκτώβριο 2012 το Παράρτημα της Εθνικής Πινακοθήκης και Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου εγκαινίασε μία σημαντική έκθεση για την πόλη του Ναυπλίου, με τίτλο «Τα χρόνια της βασιλείας του ΄Οθωνα» (1833-1862).
Η έκθεση διοργανώθηκε στα πλαίσια των εκδηλώσεων του Δήμου Ναυπλιέων για τα 150 χρόνια από τη Ναυπλιακή Επανάσταση (1 Φεβρουαρίου–8 Απριλίου1862).
Παρουσιάστηκαν χαρακτικά και ζωγραφικά έργα με παραστάσεις από την αναχώρηση του νεαρού Όθωνα από το Μόναχο, την άφιξή του στο Ναύπλιο, πορτρέτα του Όθωνα και της Αμαλίας, έργα που αναφέρονται στα γεγονότα της 3ης Σεπτεμβρίου 1843, φωτογραφικό υλικό και ζωγραφικά έργα των πρωταγωνιστών της Ναυπλιακής Επανάστασης, λιθογραφία της έξωσης των πρώτων βασιλέων, το τραπέζι, στο οποίο υπογράφτηκε το διάταγμα της έξωσης το 1862 και γελοιογραφίες που αναφέρονται στο θέμα του ανταγωνισμού των Δυνάμεων για την εξουσία στην Ελλάδα.
Αυτήν την περίοδο το Παράρτημα της Εθνικής Πινακοθήκης και Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου στο Ναύπλιο διοργανώνει έκθεση με τίτλο «Η Θάλασσα στη Νεοελληνική Τέχνη», με έργα που προέρχονται αποκλειστικά από τις συλλογές της Εθνικής Πινακοθήκης. Στόχος της έκθεσης είναι η γνωριμία-ανάγνωση της θαλασσογραφίας στη νεοελληνική ζωγραφική, καθώς η θάλασσα, άμεσα συνδεδεμένη με τη ζωή του ελληνικού λαού, τις αναμνήσεις και τα βιώματά του, αποτέλεσε πηγή έμπνευσης και καλλιτεχνικής δημιουργίας, ήδη από το τελευταίο τέταρτο του 19ου αιώνα.
Η έκθεση χωρίζεται σε τρεις ενότητες: Στην πρώτη περιλαμβάνονται έργα των μεγάλων θαλασσογράφων μας, του Κωνσταντίνου Βολανάκη, του Βασίλειου Χατζή και του Ιωάννη Αλταμούρα, στα έργα των οποίων διαφαίνονται οι πρώτες επιδράσεις του Ιμπρεσιονισμού.
Στην δεύτερη ενότητα περιλαμβάνονται έργα των Κωνσταντίνου Μαλέα, Νικόλαου Λύτρα, Κωνσταντίνου Παρθένη, Μιχάλη Οικονόμου, οι οποίοι θεωρούνται ανανεωτές της τέχνης σύμφωνα με το πνεύμα του μοντερνισμού στις αρχές του 20ου αιώνα. Οι καλλιτέχνες αυτής της περιόδου βγαίνουν στη φύση αναζητώντας σχήματα και χρώματα για να αποδώσουν τον ιδιαίτερο χαρακτήρα του ελληνικού φωτός.
Η τρίτη ενότητα αντιπροσωπεύεται από πίνακες των Νίκου Χατζηκυριάκου –Γκίκα, Αγήνορα Αστεριάδη, Παναγιώτη Τέτση, Κώστα Τσόκλη, που εκφράζουν το προσωπικό τους ιδίωμα στον χώρο της τοπιογραφίας.
Λαμπρινή Καρακούρτη – Ορφανοπούλου
Ιστορικός Τέχνης Εθνικής Πινακοθήκης
Γεωγραφικές Συντεταγμένες
Σιδηράς Μεραρχίας 23, 21100 Ναύπλιο
© 2024 Δήμος Ναυπλιέων - Απαγορεύεται η αναδημοσίευση (μερική ή ολική) του περιεχομένου (κείμενα και φωτογραφικό υλικό) της Πύλης, χωρίς πρότερη άδεια του Δήμου Ναυπλιέων.