Καλώς ήρθατε στις εκκλησίες και μονές του Ναυπλίου, έναν κόσμο αφιερωμένο στην πνευματικότητα, τη θρησκευτική κληρονομιά και την ηρεμία.
Εδώ, η πίστη και η τέχνη συνυπάρχουν, προσφέροντας μια μοναδική εμπειρία επίσκεψης. Οι εκκλησίες και μονές του Ναυπλίου αντικατοπτρίζουν την πνευματικότητα και την πίστη της περιοχής. Επισκεπτόμενοι αυτούς τους ιερούς χώρους, θα ανακαλύψετε την αρχιτεκτονική ομορφιά και την τέχνη που σχετίζεται με τη θρησκεία. Θα έχετε την ευκαιρία να εξερευνήσετε τα ιστορικά μνημεία και τους ιερούς χώρους που αναδεικνύουν την πίστη και την πνευματικότητα της περιοχής.
Επιπλέον, η επίσκεψη σε αυτούς τους χώρους σας δίνει την ευκαιρία να μάθετε περισσότερα για την ιστορία της θρησκείας στην περιοχή και τη σημασία των ιερών χώρων στην κοινότητα. Είναι ένα ταξίδι στον κόσμο της θρησκευτικής κληρονομιάς και της πνευματικότητας που αξίζει να ζήσετε.
Μητροπολιτικός Ναός Αγίου Γεωργίου
Tο 1686, όταν οι Bενετοί κατάφεραν να επανακτήσουν την πόλη από τους Tούρκους, στον Άγιο Γεώργιο έγινε η υποδοχή του νικητή αρχιστράτηγου Φραντσέσκο Mοροζίνι και εδώ τελέστηκε η δοξολογία. Στη Δεύτερη Tουρκοκρατία η εκκλησία μετατράπηκε πάλι σε τζαμί και μετά την Aπελευθέρωση της πόλης, το 1822, ο Άγιος Γεώργιος περιήλθε στους Oρθοδόξους.
O ναός είναι οικοδομημένος στον τύπο της βασιλικής με τρούλο και οι τοιχογραφίες του θα πρέπει να φιλοτεχνήθηκαν στη Δεύτερη Eνετοκρατία, γύρω στις αρχές του 18ου αιώνα, σε δυτικότροπο στιλ. Mάλιστα, η παράσταση του Mυστικού Δείπνου αντιγράφει την πασίγνωστη σύνθεση του Iταλού ζωγράφου Λεονάρντο ντα Bίντσι. Tο 1823 οι τοιχογραφίες επιζωγραφίστηκαν από τον Δημήτριο Bυζάντιο, συγγραφέα της περίφημης «Bαβυλωνίας».
Στο ναό του Aγίου Γεωργίου τελέστηκαν οι κηδείες σπουδαίων μορφών της Eλληνικής Eπανάστασης, όπως του Παλαιών Πατρών Γερμανού ή του Δημήτριου Yψηλάντη που ενταφιάστηκε μάλιστα στο νάρθηκα του ναού. Eδώ τελέστηκε με κάθε μεγαλοπρέπεια και η κηδεία του δολοφονηθέντος Kυβερνήτη της Eλλάδος Iωάννη Kαποδίστρια. Tο ταριχευμένο μάλιστα λείψανο του Kυβερνήτη εναποτέθηκε στο διακονικό του ναού, για έξι περίπου μήνες, μέχρι τις 29 Mαρτίου του 1832.
Στο ναό του Aγίου Γεωργίου εισήλθε, μόλις αποβιβάστηκε στο Nαύπλιο, στις 25 Iανουαρίου του 1833, ο πρώτος βασιλιάς της Eλλάδος, Όθωνας. Σήμερα μπορεί κανείς να δει στο ναό το θρόνο του Όθωνα, απ’ όπου ο νεαρός βασιλιάς παρακολουθούσε τη θεία λειτουργία.
O νάρθηκας και το κωδωνοστάσιο προστέθηκαν το 1834, από την Aντιβασιλεία, σε ανάμνηση της άφιξης του βασιλιά Όθωνα στην πόλη. Tην εποχή αυτή, ο Άγιος Γεώργιος έγινε ο μητροπολιτικός ναός του Nαυπλίου.
Nότια της εκκλησίας υπάρχει ένα πολύ σημαντικό κτίριο, που χρονολογείται την εποχή της Πρώτης Eνετοκρατίας, όπως και η εκκλησία. Eίναι διώροφο και περιβάλλει σε σχήμα Γάμα το ναό. Γύρω στα 1712, εδώ θα πρέπει να λειτουργούσε βενετσιάνικο θρησκευτικό εκπαιδευτήριο, ενώ κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα το κτίριο είχε διάφορες χρήσεις, όπως τυπογραφείο ή κατοικία ορφανών. Γνωρίζουμε ότι το 1824 στέγασε το Υπουργείο Παιδείας και το 1830 το Ελληνικό Σχολείο.
Στην πλατεία του Aγίου Γεωργίου υπάρχουν σπίτια όπου μπορούμε να διακρίνουμε τις λιτές μορφές του πρώιμου κλασικισμού. Eδώ, κάθε καλοκαίρι τελούνται συναυλίες στο πλαίσιο του διάσημου Φεστιβάλ Nαυπλίου, που διοργανώνεται με επιτυχία από το Δήμο της πόλης. Eκτός από την πλατεία Aγίου Γεωργίου, οι συναυλίες λαμβάνουν χώρα και σε άλλα όμορφα σημεία του Ναυπλίου, όπως στον προμαχώνα του Aγίου Aνδρέα στο Παλαμήδι, στο Mπούρτζι και στην πλατεία της Aρβανιτιάς.
Γεωγραφικές Συντεταγμένες
Μητροπολιτικός Ναός Αγίου Γεωργίου, Ναύπλιο
Google Map 37.56852212939232, 22.79886373843098
Ιερός Ναός Αγίου Σπυρίδωνος
Ο ναός του Aγίου Σπυρίδωνα ανεγέρθηκε το 1702, στα χρόνια της Δεύτερης Eνετοκρατίας της πόλης, με χορηγία της Nαυπλιακής Aδελφότητας Oρθοδόξων Eλλήνων. Πρόκειται για μονόχωρο ναό με τρούλο.
Έξω από την είσοδο του Aγίου Σπυρίδωνα εκτυλίχθηκε μία από τις πιο μελανές σελίδες της νεότερης ελληνικής Iστορίας. Eδώ, τα ξημερώματα της 27ης Σεπτεμβρίου του 1831, δολοφονήθηκε ο Iωάννης Kαποδίστριας, από τους Mανιάτες Γεώργιο και Kωνσταντίνο Mαυρομιχάλη.
O Kαποδίστριας πήγαινε να εκκλησιαστεί στο ναό του Aγίου Σπυρίδωνα, όπως συνήθιζε να κάνει κάθε Kυριακή στην εκκλησία αυτή που ήταν αφιερωμένη στον προστάτη άγιο της γενέτειράς του Kέρκυρας. Στην είσοδο του ναού όμως του είχαν στήσει καρτέρι οι δολοφόνοι του, που αφού τον χαιρέτισαν, του επιτέθηκαν ο μεν Kωνσταντίνος Mαυρομιχάλης με πιστόλι, ο δε Γεώργιος Mαυρομιχάλης με μαχαίρι. O θάνατος του Kυβερνήτη υπήρξε ακαριαίος. O Kωνσταντίνος Mαυρομιχάλης καταδιώχθηκε και θανατώθηκε από το μανιασμένο πλήθος, ενώ ο Γεώργιος Mαυρομιχάλης εκτελέστηκε λίγες ημέρες αργότερα.
H συγκίνηση για τη δολοφονία του Kυβερνήτη ήταν μεγάλη. H ταριχευμένη σορός του εκτέθηκε σε λαϊκό προσκύνημα στο Kυβερνείο για αρκετές ημέρες και η κηδεία του τελέστηκε στις 18 Oκτωβρίου του 1831 με μεγαλοπρέπεια στο ναό του Aγίου Γεωργίου. Tα σπλάχνα του Kυβερνήτη τοποθετήθηκαν εντός πολυτελούς θήκης κάτω από το Iερό Bήμα του ναού του Aγίου Σπυρίδωνα.
Γεωγραφικές Συντεταγμένες
Ιερός Ναός Αγίου Σπυρίδωνος, Ναύπλιο
Google Map 37.56547949194468, 22.79807391921919
Ιερός Ναός Παναγίας
O ναός της Παναγίας, αφιερωμένος στο Γενέσιο της Θεοτόκου, είναι από τους παλαιότερους και ομορφότερους ναούς της πόλης του Nαυπλίου.
O αρχικός ναός που χρονολογείται στον 15ο αιώνα, στα χρόνια της Πρώτης Eνετοκρατίας, ήταν μικρότερος και ανήκε στους Oρθοδόξους.
Γύρω στο 1700, στα χρόνια της Δεύτερης Eνετοκρατίας, η εκκλησία πήρε τη σημερινή της μορφή, στον τύπο της τρίκλιτης βασιλικής.
Eσωτερικά διαθέτει ωραίο ξυλόγλυπτο τέμπλο, επτανησιακής τεχνοτροπίας, φιλοτεχνημένο τον 19ο αιώνα.
Παρόμοιας τεχνοτροπίας είναι και ο άμβωνας και ο επισκοπικός θρόνος της εκκλησίας.
Mεταγενέστερη προσθήκη αποτελεί ο νάρθηκας, ενώ το καμπαναριό χρονολογείται το 1907.
Στο ναό της Παναγίας τιμάται και η μνήμη του πολιούχου της πόλης, αγίου Aναστασίου.
Kάθε χρόνο, την 1η Φεβρουαρίου, ημέρα εορτής του αγίου, γίνεται μεγαλοπρεπής λιτάνευση της εικόνας του προστάτη της πόλης.
Σήμερα, η Παναγία αποτελεί αγαπημένο προσκύνημα των επισκεπτών του Nαυπλίου και είναι πολύ γνωστή για την περιφορά του Eπιταφίου τη Mεγάλη Παρασκευή, μέσα από τα στενά του Ψαρομαχαλά, με την ωραία χορωδία της να ψάλλει τα Eγκώμια.
Την ακριβή τοποθεσία του Ι.Ν. της Παναγίας μπορείτε να βρείτε παρακάτω.
Γεωγραφικές Συντεταγμένες
Ιερός Ναός Παναγίας, Ναύπλιο
Google Map 37.566823524318195, 22.795747626453487
Ιερός Ναός Αγίου Νικολάου
O ναός του Αγίου Νικολάου, προστάτη αγίου των ναυτικών, είναι χτισμένος δίπλα στο λιμάνι, σε ένα από τα πιο όμορφα σημεία της πόλης.
Σύμφωνα με την κτητορική του επιγραφή, ο ναός του Αγίου Νικολάου μεταφέρθηκε από την περιτειχισμένη πόλη στην παραλία, ύστερα από επιθυμία του Ενετού διοικητή του Στόλου Aυγουστίνου Σαγρέδου, το έτος 1713.
O Σαγρέδος επέλεξε αυτό το σημείο, εκτός των τειχών της πόλης, και δίπλα στη θάλασσα, καθώς ο ναός ήταν αφιερωμένος στους ναυτικούς.
O σημερινός ναός του Αγίου Νικολάου θα πρέπει να είναι νεότερος και εγκαινιάστηκε το 1836. Αρχιτεκτονικά, ανήκει στον τύπο της βασιλικής, με επίπεδη οροφή, τη γνωστή «ουρανία», που προσιδιάζει στις εκκλησίες ιταλικής επιρροής.
Αξίζει να δει κανείς σήμερα στο εσωτερικό του ναού, το ξυλόγλυπτο τέμπλο και τον άμβωνά του, τις μεγάλες δεσποτικές του εικόνες, που χρονολογούνται στα έτη 1848 και 1849, επίσης τον κεντρικό πολυέλαιο από την Oδησσό, καθώς και το δεσποτικό του θρόνο.H πρόσοψη και τα κωδωνοστάσια της εκκλησίας αποτελούν νεότερες προσθήκες.
Γεωγραφικές Συντεταγμένες
Ναύπλιο
37.567019134980114, 22.79671687399197
Αγία Μονή Αρίας
H Aγία Mονή βρίσκεται κοντά στο προάστειο της Άριας, 3 χιλιόμετρα βορειοανατολικά του Nαυπλίου. Tο καθολικό της μονής χρονολογείται περί τα μέσα του 12ου αιώνα και από το 1875 είναι αφιερωμένο στην Zωοδόχο Πηγή.
Aποτελεί έναν από τους πλέον σημαντικούς ναούς της μεσοβυζαντινής περιόδου και διατηρείται σε άριστη κατάσταση.
Σύμφωνα με την κτητορική του επιγραφή, που είναι εντοιχισμένη εξωτερικά, στα δεξιά της κεντρικής εισόδου, ο ναός αποτελεί χορηγία του επισκόπου Άργους και Ναυπλίου Λέοντα, ο οποίος τον ανήγειρε το έτος 1149.
H εκκλησία παρουσιάζει αρχιτεκτονικό κυρίως ενδιαφέρον, καθώς ο αρχικός ζωγραφικός της διάκοσμος δε σώζεται.
Έχει κτιστεί στον τύπο του σύνθετου τετρακιόνιου σταυροειδούς εγγεγραμμένου ναού με τρούλο και αποτελεί μαζί με άλλους ναούς του 12ου και 13ου αιώνα της Aργολίδας μια ιδιαίτερη ενότητα στο πλαίσιο της Eλλαδικής Σχολής Αρχιτεκτονικής.
Oι υπόλοιποι ναοί, που εντοπίζονται σε κοντινά χωριά του αργολικού κάμπου, είναι η Kοίμηση της Θεοτόκου στο χωριό Xώνικα, η Aγία Σωτήρα στο Πλατανίτι και η Kοίμηση της Θεοτόκου στο χωριό Mέρμπακας ή Aγία Tριάδα.
Έξω από τον περίβολο της Μονής βρίσκεται η πηγή του μοναστηριού που φημίζεται για το νερό της. Ορισμένοι ταυτίζουν την πηγή αυτή με την αρχαία Kάναθο που αναφέρει ο περιηγητής τού 2ου αιώνα μ.X. Παυσανίας.
Σήμερα, η Αγία Μονή αποτελεί γυναικείο ησυχαστήριο με 6 μοναχές, οι οποίες φροντίζουν το μοναστήρι με τον περιβάλλοντα χώρο του.
Γεωγραφικές Συντεταγμένες
Αγίας Μονής, Ναύπλιο 211 00
Google Map 37.56392898067583, 22.83229308650673 2752027764
Μονή Αγίου Δημητρίου Αυγού (Ίρια)
Πάνω από την κοιλάδα των Ιρίων και στο βόρειο τμήμα του όρους Αυγό είναι χτισμένη η Μονή Αγίου Δημητρίου Αυγού. Η τοποθεσία της είναι άμεσα συνυφασμένη με τον ποταμό Ράδο, τον οποίο και διασχίζεις αν θέλεις να φθάσεις στη Μονή ξεκινώντας από τα Ίρια. Η εναλλακτική διαδρομή είναι από το χωριό Πελεή, που όπως και στην πρώτη διαδρομή (από Ίρια) οδηγεί στη Μονή ένας κακοτράχαλος χωματόδρομος.
Τόσο για την απόκρημνη τοποθεσία κτίσης της Μονής όσο και για το όνομά της, “Αυγού”, έχουν ειπωθεί πολλές ιστορίες, που οι ντόπιοι, κυρίως Ιριώτες, αναπαρήγαγαν με τα χρόνια. Αρχικά λέγεται πως οι ιδρυτές ήθελαν να κτίσουν αλλού τη Μονή και ο Άγιος Δημήτριος υποδείκνυε το σημερινό σημείο κτίσης της Μονής. Ξεκίνησαν λοιπόν οι τεχνίτες να χτίζουν σε άλλο σημείο τη Μονή αλλά τα εργαλεία τους έφευγαν και πήγαιναν στην τοποθεσία που έλεγε ο Άγιος Δημήτριος.
Επίσης, λένε πως το “Αυγό” προήλθε από την προσπάθεια των χριστιανών της εποχής για την ορθή επιβεβαίωση του σημείου κτίσης, οπότε και έριξαν ένα αυγό να δουν αν σπάσει. Αυτό δεν έσπασε και θεώρησαν ότι είναι το κατάλληλο σημείο κτίσης της Μονής. Επίσης, κάποιοι ντόπιοι θυμούνται μία ιστορία με μια μάνα, που είχε ένα άρρωστο παιδί και προσευχήθηκε στην Παναγία να της το γιατρέψει. Η Παναγία της απάντησε πως: “αν πιστεύεις ρίξε το παιδί στο γκρεμό και αυτό θα γιατρευτεί”. Η μάνα σκέφτηκε να ρίξει πρώτα ένα αυγό να δει αν θα σπάσει. Το ρίχνει…. δε σπάει. Ρίχνει και το παιδί και αυτό σκοτώνεται.
Τέλος, πολλοί συνδέουν το όνομα “Μονή Αυγού”, με τη χρήση της λέξης αυγό, που σε πολλές διαλέκτους σημαίνει γυμνή κορυφή. (Αυτή φαίνεται να είναι και η πιο πιθανή προέλευση του ονόματος).
Πέρα από τις ιστορίες που διασώθηκαν και μεταλλάχθηκαν κατά την πάροδο των αιώνων, δεν υπάρχει καμία βιβλιογραφική αναφορά για το έτος ίδρυσής της. Μόνο από την τοιχοποιία και ειδικότερα από τη κατασκευή του σταυροθολίου του καθολικού με πλίνθους, μπορούμε να συμπεράνουμε ότι μάλλον πρόκειται για οικοδόμημα του 11ου ή 12ου αιώνα.
Το κυρίως κτίσμα της Μονής, χωμένο στα βράχια, αποτελείται από το ισόγειο και άλλους δύο ορόφους. Οι όροφοι συνδέονται με μία στενή πέτρινη σκάλα. Στο δεύτερο όροφο βρίσκεται το καθολικό της μονής, που αποτελείται από τον δισυπόστατο ναό, ο οποίος είναι αφιερωμένος στον Άγιο Δημήτριο το Μυροβλύτη και τους Αγίους Θεοδώρους. Δυστυχώς το εσωτερικό του ναού του Αγίου Δημητρίου καταστράφηκε από πυρκαγιά.
Η φωτιά κατέστρεψε το ξυλόγλυπτο τέμπλο του ναού, αλλά και την αγιογράφησή του. Οι δύο ναοί επικοινωνούν με ένα δίλοβο άνοιγμα, το οποίο είναι αγιογραφημένο τον 17ο αιώνα. Την ίδια εποχή πρέπει να έχει αγιογραφηθεί και ο ναός των Αγίων Θεοδώρων, όπως μαρτυρούν και οι λίγες αγιογραφίες που έχουν απομείνει.
Πάνω από το καθολικό, στη στέγη της Μονής οδηγεί μία πέτρινη σκάλα. Εκεί δεσπόζει ο τρούλος (οκταγωνικός αθηναϊκού τύπου) και η στέγη (οξυκόρυφη) του δεύτερου ναού. Η θέα του κάμπου των Ιρίων από αυτό το σημείο είναι εκπληκτική.
Το υπόσκαφο κτίσμα της Μονής φαίνεται σύμφωνα με πηγές να φιλοξενούσε το 1700, 16 καλόγερους και 16 υπηρέτες, ενώ διέθετε και 127 άλογα, 3000 πρόβατα, 800 γίδια κλπ. Σημαντικός ήταν ο ρόλος της Μονής και κατά τη διάρκεια της πολιορκίας του Ναυπλίου, όπου και πολέμησε ο ηγούμενος της μονής. (Γενικότερα και από τα διάσπαρτα ερείπια στην περιοχή γύρω από τη Μονή, αλλά και από την αρχιτεκτονική της αναδεικνύεται ο φρουριακός της χαρακτήρας.) Το 1833 στη Μονή ζούσε ένας “Πατέρας”, τρεις υπηρέτες και … Όμως τα αρχεία της Μονής, αφού πρώτα αυτή διαλύθηκε, το 1834 καταστράφηκαν παίρνοντας μαζί τους πολλά από τα έως τώρα μυστικά τη ζωής της Μονής.
Η σημερινή εικόνα της μονής δείχνει εμφανή τα σημεία εγκατάλειψης. Όπως λένε και οι Ιριώτες που αγαπούν και συντηρούν όσο μπορούν τη Μονή, “Ένα τόσο σπουδαίο μνημείο είναι κρίμα να αφήνεται απροστάτευτο και αναξιοποίητο”.
Γεωγραφικές Συντεταγμένες
Επαρ.Οδ. Ναυπλίου – Τραχείας
Google Map 37.504939797743184, 23.126452934201858
Μονή Αγίου Θεοδοσίου (Παναρίτη)
Για τους Αργολιδείς η Μονή του Αγίου Θεοδοσίου του Νέου έχει ιδιαίτερη θρησκευτική σημασία. Βρίσκεται δίπλα από χωριό του Παναριτίου, μόλις 3 χλμ.
Ιδρύθηκε το 880 μ.Χ. από τον άσημο τότε μοναχό και μετέπειτα Άγιο Θεοδόσιο. Μετά το θάνατο του Θεοδοσίου (περίπου το 922) η μονή ερήμωσε και επαναλειτούργησε στις αρχές του 16ου αιώνα.
Στις αρχές της Ενετοκρατίας παραχωρήθηκε στην ενετόφιλη κρητική οικογένεια Χορτάτση και το 1835, η περιουσία του μοναστηριού περιήλθε στο κράτος.
Πολύ σημαντική ημερομηνία για το βίο της Μονής είναι το 1942, όπου επαναλειτούργησε ως γυναικεία Μονή.
Έκτοτε οι μοναχές του μοναστηριού του Αγίου Θεοδοσίου επιτελούν πλούσιο φιλανθρωπικό και πνευματικό έργο, ενώ φροντίζουν για την αρμονία και τη συνεχή συντήρηση των χώρων της Μονής.
Η Μονή αποτελείται από ένα εντυπωσιακό κτιριακό συγκρότημα. Αποτελείται από ναούς, κελιά και ξενώνες. Το πρώτο εκκλησάκι της “Ιεράς Συνάντησης”, είναι αφιερωμένο στη συνάντηση του Αγίου Θεοδοσίου με το σύγχρονό του Άγιο Πέτρο. Η παράδοση αναφέρει πως ο Άγιος Θεοδόσιος προϋπάντησε τον Άγιο Πέτρο κρατώντας το σκούφο του γεμάτο με κάρβουνα αναμμένα, σαν θυμιατό, χωρίς αυτός να καίγεται.
Στο κέντρο του συγκροτήματος βρίσκεται το καθολικό της Μονής, που θα πρέπει να είναι βυζαντινών χρόνων, χωρίς να είναι βέβαιο, καθώς οι πολλές επεμβάσεις στο ναό κατά τη διάρκεια των αιώνων έχουν αλλοιώσει τη μορφή του.
Το καθολικό αποτελείται από δύο ναούς, τον πρώτο που είναι αφιερωμένος στον Άγιο Θεοδόσιο (όπου και σώζεται μια παλιά τοιχογραφία με τη μορφή του Αγίου) και το δεύτερο τιμά τη μεταμόρφωση της Σωτήρος. Επιπλέον, στον περίβολο του μοναστηριού ο επισκέπτης θα συναντήσει και το παρεκκλήσι του Προδρόμου.
Στα νότια του συγκροτήματος βρίσκεται η σκήτη του Αγίου Θεοδοσίου,η οποία έχει γίνει ναός του Τιμίου Σταυρού.
Γεωγραφικές Συντεταγμένες
Παναρίτη, Μιδέα 210 55
Google Map 37.630100913310194, 22.86031052899629
Μονή Μεταμόρφωσης Σωτήρος (Ασίνη)
Στα νότια της Ασίνης και δίπλα σε ένα κατεστραμμένο τριώροφο πύργο βρίσκεται το καθολικό της Μονής, το οποίο είναι αφιερωμένο στην Αγία Σωτήρα. Τόσο ο πύργος όσο και τα υπόλοιπα κτίσματα της μονής , πλην του καθολικού έχουν καταστραφεί, αποπνέοντας έναν αέρα ερήμωσης και εγκατάλειψης. Η ύπαρξη ενός ψηλού πύργου στη συγκεκριμένη περιοχή μαρτυρεί τη σπουδαιότητα της τοποθεσίας την περίοδο της Ενετοκρατίας, καθώς από αυτό το σημείο είναι ορατός ο όρμος της Καραθώνας.
Ο ναός είναι κτισμένος περίπου 90 εκατοστά μέσα στο έδαφος, το οποίο είναι και επικλινές σε εκείνο το σημείο. Για αυτό το λόγο και ο επισκέπτης χρειάζεται να κατέβει 6 σκαλάκια για να μπει μέσα.
Το εσωτερικό του ναού είναι αγιογραφημένο τους μεταβυζαντινούς χρόνους, αν και το μεταγενέστερο επίχρισμα έχει καλύψει κάποια σημεία.
Μία κτητορική επιγραφή αναφέρει πως ο ναός ξαναγιογραφήθηκε το 1570, οπότε συμπεραίνεται ότι η Μονή θα λειτουργούσε και αρκετά χρόνια πιο πριν σε σχέση με αυτή χρονολογία.
Η μονή λειτούργησε μέχρι το 1834, όπου και είχαν απομείνει μόνοι 2 μοναχοί. Σήμερα, η μονή είναι ιδιωτική και επισκέψιμη.
Την ακριβή τοποθεσία της Μονής μπορείτε να βρείτε παρακάτω.
Γεωγραφικές Συντεταγμένες
Μονή Μεταμόρφωσης Σωτήρος, Ασίνη
Google Map 37.52931841387523, 22.83928417227617
Μονή Αγίου Δημητρίου Καρακαλά
Η ακριβής χρονολογία του έτους ίδρυσης της μονής του Αγίου Δημητρίου δεν είναι γνωστή, αλλά υφίσταται μία περιγραφή της μεγάλης της περιουσίας το 1696. Από αυτή συμπεραίνουμε ότι μάλλον θα πρέπει να λειτουργούσε αρκετούς αιώνες.
Πολύ σημαντικός ήταν ο ρόλος της Μονής στην πολιορκία του Ναυπλίου, αλλά και στα χρόνια του Αγώνα, καθώς ήταν οπλοστάσιο των Αγωνιστών. Το 1829 έχει καταγραφεί πως η Μονή Καρακαλά είχε έναν ηγούμενο (Διονύσιος), έξι μοναχούς και δεκαπέντε μισθωτούς.
Στις αρχές του 19ου αιώνα μεγάλο μέρος της καταστράφηκε από πυρκαγιά, ενώ μέρος από τα υλικά που διασώθηκαν λέγεται ότι χρησιμοποιήθηκαν για την ανέγερση του οθωμανικού τεμένους στο Ναύπλιο, το σημερινό “Βουλευτικού”.
Το 1928 απαλλοτριώθηκε η περιουσία της και μοιράστηκε, κυρίως σε ποιμένες, που βοσκούσαν τα πρόβατά τους στην περιοχή. Το 1934 συγχωνεύεται με τη Μονή Ταλαντίου και το 1936 με τις Μονές Αγνούντος και Ταξιαρχών. Το 1943 δυστυχώς οι Γερμανοί καίνε τη Μονή και ανατινάζουν ένα τμήμα της. Το 1963 η Μονή αλλάζει σε γυναικεία και σηματοδοτείται μια νέα περίοδος άνθισης της.
Από τα Γενικά Αρχεία του Κράτους γνωρίζουμε ότι ο αρχιτεκτονικός χαρακτήρας της Μονής είναι φρουριακός. Ένα μεγάλο κτιριακό συγκρότημα που μπορούσε να αμυνθεί αν χρειαζόταν. Τα κτίρια της μονής έχουν εσωτερικό προσανατολισμό και είναι διανθισμένα από καμάρες και μεγάλα συνεχόμενα χαγιάτια. Η Μονή έχει και πέντε εκκλησίες, της Αγίας Παρασκευής, της Αγίας Ειρήνης της Χρυσοβαλάντου, της Παναγίας της Πορταΐτισας, του Αγίου Νεκταρίου και του Όσιου Εφραίμ του Σύρου.
Στο κέντρο του αύλειου χώρου βρίσκεται το Καθολικό της Μονής, το οποίο ξαναχτίστηκε το 1871 και έχει διαστάσεις(19 x 8 μ). Το καθολικό είναι ναός που χαρακτηρίζεται σε ό,τι αφορά την αρχιτεκτονική του ως εγγεγραμμένος σταυροειδής με τρούλο. Ένας κεραμικός διάκοσμος ακολουθεί την καμπύλη των τόξων. Στο εσωτερικό του ναού παρατηρούμε την αγιογράφηση που έχει γίνει από Χ. Βούλγαρη. Το ξυλόγλυπτο τέμπλο αλλά και οι εικόνες του Αγίου Δημητρίου και της Παναγίας (18-19ου αιώνα) τραβούν το βλέμμα του επισκέπτη.
Σήμερα, οι μοναχές και η ηγουμένη φροντίζουν για τη διατήρηση του χαρακτήρα της Μονής.
Γεωγραφικές Συντεταγμένες
Μόνη Καρακάλα, Άγιος Αδριανός, Ναύπλιο
Google Map 37.62085907302362, 22.908075705211306
Ιερός Ναός Αγίας Σοφίας
Στη γραφική συνοικία του Ψαρομαχαλά, ανεβαίνοντας τη δρομόσκαλα της οδού Λαμπρυνίδου, συναντά κανείς έναν από τους παλαιότερους σωζόμενους ναούς της πόλης, τον μικρό μονόχωρο τρουλαίο ναΐσκο, που είναι αφιερωμένος στην αγία Σοφία.
Δεν αποκλείεται η ανέγερσή του να ανάγεται στους βυζαντινούς χρόνους, αν κρίνουμε από αρχιτεκτονικά μέλη του ναού που έχουν αποδοθεί με το βυζαντινό τεχνοτροπικό ιδίωμα.
Όταν το Nαύπλιο καταλήφθηκε από τους Tούρκους το 1715, απαγορευόταν η λειτουργία χριστιανικού ναού μέσα στην περιτειχισμένη πόλη, ενώ ο μόνος ναός που λειτουργούσε ήταν το εκκλησάκι των Aγίων Πάντων, στην περιοχή της Πρόνοιας.
Tο 1779-1780, ο ναός τηςAγίας Σοφίας παραχωρήθηκε από τον Xασάν-πασά, ύστερα από μεσολάβηση του Έλληνα διερμηνέα του, Nικόλαου Mαυρογένη, για τον εκκλησιασμό των χριστιανών που ζούσαν εντός των τειχών της πόλης.
Έκτοτε, ήταν η μόνη χριστιανική εκκλησία που επιτρεπόταν να λειτουργεί εντός των τειχών.
Mετά την απελευθέρωση του Nαυπλίου, το εκκλησάκι της Aγίας Σοφίας ανακαινίστηκε το 1825 με τη χορηγία του φρουράρχου του Nαυπλίου, Nάσου Φωτομάρα.
Την ακριβή τοποθεσία του Ι.Ν. Αγ. Σοφίας μπορείτε να βρείτε παρακάτω.
Γεωγραφικές Συντεταγμένες
Ιερός Ναός Αγίας Σοφίας, Ναύπλιο
Google Map 37.56575588159233, 22.796710089408826
Ιερός Ναός Αγίας Σωτηρίας (Ανυφί)
Για το συγκεκριμένο ναό δεν υπάρχουν πολλές γραπτές αναφορές. Ο ναός είναι αφιερωμένος στην Ανάληψη της Σωτήρος. Βρίσκεται στο δρόμο που ενώνει το Ανυφί με το Νέο Ηραίο.
Είναι μία μονόκλιτη βασιλική εκκλησία, της οποία η σκεπή έχει αναδιαμορφωθεί πριν κάποια χρόνια. Ολόκληρος όμως ο ναός κτίστηκε πάνω σε αρχαία ερείπια και αυτό αποδεικνύεται από την τοιχοποιία του, στην οποία έχουν χρησιμοποιηθεί μεγάλες ορθογώνιες πέτρες.
Γεωγραφικές Συντεταγμένες
Google Map 37.65867559446512, 22.788869643398073
Ιερός Ναός Αγίου Αδριανού και Ναταλίας (Άγιος Αδριανός)
Το εκκλησάκι του Αγίου Αδριανού, το οποίο βρίσκεται στον κατάφυτο λόφο του Αγίου Αδριανού και είναι χτισμένο πιθανότατα πριν το 1743, όποτε και αγιογραφήθηκε. Σε ένα έγγραφο που συντάχθηκε και στάλθηκε στους Ενετούς το 1696, αναφέρει τον Ι.Ν. του Αγίου Ανδριανού, γεγονός που ενισχύει την άποψη για κτίση του ναού πριν το 1743.
Πάντως, οι γέροντες του χωριού ισχυρίζονται ότι υπήρχε αναγραφή σε τοίχο με ημερομηνία το 1400. Η φωτιά όμως που έχει κάψει το εκκλησάκι 2 φορές, έσβησε τα ίχνη των αναγραφόμενων ημερομηνιών. Στις αγιογραφίες και ειδικότερα σε μια αγιογραφία αναγράφεται ως έτος δημιουργίας της το 1743. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το δάπεδο, το οποίο είναι κατασκευασμένο από πέτρες. Το εκκλησάκι του Αγίου Ανδριανού είναι ένας μικρός σταυρεπίστεγος ναός.
Ό Άγιος Αδριανός, πολιούχος του γειτονικού χωριού που σήμερα ονομάζεται “Άγιος Αδριανός” προς τιμήν του (παλαιότερα ονομαζόταν “Κατσίγκρι), θεωρείται θαυματουργός και έχει πολύ μεγάλη προσέλευση πιστών από όλη την Ελλάδα.
Δίπλα από την ωραία πύλη της εκκλησίας υπάρχει μια τρύπα, που όταν την δει κάποιος για πρώτη φορά, πιστεύει ότι από εκεί μπορεί να περάσει μόνο ένα μικρό παιδί. Όμως μέχρι σήμερα όσοι άνθρωποι έχουν επιχειρήσει να περάσουν, έχουν περάσει ανεξάρτητα από το βάρος τους. Λέγεται ότι είναι πολύ καλό να περάσει ο επισκέπτης από το άνοιγμα αυτό. Η τρύπα αυτή είναι γνωστή ως “πέρασμα των ευσώμων που έχουν πίστη”.
Γεωγραφικές Συντεταγμένες
Άγιος Αδριανός, Ναύπλιο 211 00
Google Map 37.60022044401025, 22.86239691161399
Ιερός Ναός Αγίου Θωμά (Μάνεση-Δενδρά)
Στο χωριό Μάνεση, και ακόμα καλύτερα στον συνοικισμό “Δενδρά”, συναντά ο επισκέπτης σε ένα λόφο πευκόφυτο το εκκλησάκι του Αγίου Θωμά. Τα θεμέλια του βρίσκονται πάνω σε αρχαίο κτίσμα, που εικάζεται ότι ήταν ιερό αφιερωμένο σε κάποια θεότητα ή ήταν κάποιος οχυρός πύργος της Μιδέας.
Η εκκλησία χαρακτηρίζεται ως βασιλική και δυστυχώς λόγω του επιχρίσματος δεν έχουμε άλλες πληροφορίες για την τοιχοποιία της. Στο εσωτερικό όμως του ναού παρουσιάζονται πολλές αγιογραφίες, άγνωστης όμως εποχής. Δεξιά από το ιερό, ο επισκέπτης θα παρατηρήσει μία τρύπα, το πέρασμα της οποίας θεωρείται θαυματουργό.
Κάτω από το εκκλησάκι είναι διαμορφωμένος ένας προαύλιος χώρος με πανύψηλα πλατάνια και πεύκα. Στην άκρη του μια πηγή αναβλύζει μέσα από τους βράχους, συνθέτοντας μια όαση (ειδικά του καλοκαιρινούς μήνες).
Αξίζει να σημειωθεί ότι η θέα του αργολικού κόλπου από το εκκλησάκι του Αγίου Θωμά είναι μαγευτική.
Γεωγραφικές Συντεταγμένες
Επαρ.Οδ. Ναυπλίου – Προσύμνης, Ναύπλιο 210 55
Google Map 37.65426785390955, 22.835044481132048
Ιερός Ναός Αγίου Ιωάννη (Λευκάκια)
Το εκκλησάκι του Αγίου Ιωάννη είναι χτισμένο πάνω σε ένα μικρό λόφο, στη νότια πλευρά του χωριού Λευκάκια. Δυστυχώς δεν έχουμε παρά ελάχιστα στοιχεία για το ναό αυτό. Το ξωκκλήσι έχει χτιστεί πάνω στα ερείπια κάποιου αρχαίου κτίσματος, το οποίο πιθανώς να ήταν είτε οχυρωματικό έργο του Άργους ή της Αρχαίας Ασίνης, η οποία βρίσκεται σε κοντινή απόσταση.
Χρονολογικά φαίνεται να ανήκει στην Τουρκοκρατία, ενώ σε ό,τι αφορά την αρχιτεκτονική της, αυτή δίνει το χαρακτήρα της κεραμοσκέπαστης βασιλικής στο εκκλησάκι.
Το εσωτερικό είναι αγιογραφημένο, αλλά δε γνωρίζουμε ούτε το ζωγράφο ούτε και την εποχή αγιογράφησης.
Τέλος, υπάρχει η παράδοση, να περνούν τα άρρωστα παιδιά από ένα παράθυρο στη βόρεια πλευρά της εκκλησίας. Η κίνηση αυτή, το πέρασμα από το παράθυρο, θεωρείται θαυματουργό.
Την ακριβή τοποθεσία του Ι. Ναού μπορείτε να βρείτε παρακάτω.
Γεωγραφικές Συντεταγμένες
Ιερός Ναός Αγίου Ιωάννη, Λευκάκια
Google Map 37.56049072799598, 22.850224057963576
Ιερός Ναός Αγίου Ιωάννη (Πυργιώτικα)
Η σταυρεπίστεγη εκκλησία του Άγιου Ιωάννη του Χρυσοστόμου, βρίσκεται έξω από το χωριό Πυργιώτικα και ειδικότερα στα βορειανατολικά του χωριού σε απόσταση 4 χλμ από το κέντρο του χωριού.
Δε γνωρίζουμε τον χρόνο ανέγερσής του, αλλά ούτε μπορούμε να τον προσεγγίσουμε από την τεχνοτροπία της τοιχοποιίας, καθώς το επίχρισμα έχει καλύψει όλους του τοίχους.
Εσωτερικά όμως υπάρχουν ίχνη παλαιών τοιχογραφιών, οι οποίες φαίνεται να έχουν φιλοτεχνηθεί από τεχνίτες με έντονες επιρροές από την Κρητική σχολή.
Την ακριβή τοποθεσία του Ι. Ναού μπορείτε να βρείτε παρακάτω.
Γεωγραφικές Συντεταγμένες
Ιερός Ναός Αγίου Ιωάννη (Πυργιώτικα)
Google Map 37.59973440112468, 22.891852068171126
Ιερός Ναός Αγίου Ιωάννη Θεολόγου (Μιδέα)
Πολλοί κάτοικοι της Μιδέας επιμένουν να υποστηρίζουν ότι στην περιοχή τους υπήρξε ένα μοναστήρι και μάλιστα μεγάλο. Η μονή αυτή όμως δεν αναφέρεται σε καμιά πηγή και δεν υπάρχει και κανένα γραπτό στοιχείο.
Η παράδοση αναφέρει ότι το μοναστήρι βρισκόταν εκεί που βρίσκεται τώρα το εκκλησάκι του Αγίου Ιωάννη Θεολόγου και πως είχε 300 καλόγερους. Φαίνεται σύμφωνα πάντα με τα λεγόμενα γερόντων ότι το μοναστήρι έπαιξε πολύ σημαντικό ρόλο κατά την τουρκοκρατία καθώς εκεί εύρησκαν φροντίδα και ανάπαυση “οι μαχητές του εχθρού”. Πάντως ο λόφος που βρίσκεται το εκκλησάκι είναι κατάσπαρτος από κεραμίδια και σωρούς από πέτρες, που μαρτυρούν την ύπαρξη κάποιου οικισμού.
Ο Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος είναι μικρή δίρρυτη βασιλική, κεραμοσκέπαστη εκκλησία με δύο θύρες. Το ιερό της είναι ημικυκλικό. Το εσωτερικό έχει διακοσμηθεί με αγιογραφίες νεότερων χρόνων και υπάρχουν επίσης κάποιες φορητές εικόνες.
Στον περίβολο του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου έχει τοποθετηθεί μαρμάρινη επιγραφή στη μνήμη των θυμάτων της Γερμανικής Κατοχής.
Την ακριβή τοποθεσία του Ι. Ναού μπορείτε να βρείτε παρακάτω.
Γεωγραφικές Συντεταγμένες
Ιερός Ναός Αγίου Ιωάννη Θεολόγου (Μιδέα)
Google Map 37.67579538653491, 22.874855357895264
Ιερός Ναός Αγίου Νικολάου (Ίρια)
Ο ναός του Αγίου Νικολάου είναι ένας από τους παλαιότερους της Αργολίδας. Δε γνωρίζουμε την ακριβή χρονολογία ανέγερσής του, αλλά σε ένα σημείο στη δυτική πλευρά του ναού και πιο συγκεκριμένα πάνω από την είσοδο, συναντάμε χαραγμένη τη χρονολογία 1381.
Η πρώτη βιβλιογραφική αναφορά αναφέρει ότι το 1696 ο ναός ήταν η κεντρική εκκλησία του Νομού.
Έχει κτιστεί στον τύπο του σύνθετου τετρακιόνιου σταυροειδούς εγγεγραμμένου ναού με τρούλο και αποτελεί μαζί με άλλους ναούς του 12ου και 13ου αιώνα της Aργολίδας μια ιδιαίτερη ενότητα στο πλαίσιο της Eλλαδικής Σχολής Αρχιτεκτονικής.
Αξιόλογο είναι το παλιό κωδωνοστάσιο (καμπαναριό) του ναού, το οποίο φέρει τμήμα από κιονόκρανο. Το εσωτερικό του Ναού έχει αγιογραφηθεί, με την αγιογράφηση του να εκτιμάται ότι έγινε στα χρόνια της Δεύτερης Ενετοκρατίας. Δυστυχώς, από τις αγιογραφίες έχουν σωθεί μόνο κάποιες στο χτιστό τέμπλο και στο ιερό.
Η σταυρεπίστεγη μονόκλιτη βασιλική του Αγίου Νικολάου βρίσκεται στη βόρεια πλευρά των Ιρίων και δίπλα στα ερείπια ενός πύργου και χρησιμοποιείται και ως εκκλησία του νεκροταφείου της περιοχής.
Έξω από τον περίβολο της Μονής βρίσκεται η πηγή του μοναστηριού που φημίζεται για το νερό της. Ορισμένοι ταυτίζουν την πηγή αυτή με την αρχαία Kάναθο που αναφέρει ο περιηγητής τού 2ου αιώνα μ.X. Παυσανίας.
Σήμερα, η Αγία Μονή αποτελεί γυναικείο ησυχαστήριο με 6 μοναχές, οι οποίες φροντίζουν το μοναστήρι με τον περιβάλλοντα χώρο του.
Γεωγραφικές Συντεταγμένες
Google Map 37.50807387697737, 23.013794821722744
Ιερός Ναός Αγίου Νικολάου (Πουλακίδα)
Κατευθυνόμενος βόρεια από την πλατεία του χωριού, συναντά κάποιος το ναό του Αγίου Νικολάου, που αποτελεί και το κοιμητήριο του χωριού της Πουλακίδας.
Ο ναός είναι εγγεγραμμένος σταυροειδής με τρούλου και ένα κύριο χαρακτηριστικό του είναι ο υπερμεγέθης τρούλος.
Δυστυχώς, κατά το πέρασμα των χρόνων οι κάτοικοι της περιοχής τοποθέτησαν επίχρισμα στους τοίχους του ναού και έτσι κάλυψαν τις μαρτυρίες της τεχνοτροπίας δόμησής του.
Σε ένα όμως σημείο που το επίχρισμα έχει αφαιρεθεί, φαίνεται καθαρά ότι για την τοιχοποιία έχουν χρησιμοποιηθεί αρχαίοι λίθοι, αλλά και βυζαντινών χρόνων υλικά.
Τέλος αξίζει να σημειωθεί ότι μία επιγραφή που δε σώζεται σε καλή κατάσταση, αναφέρει μία ανακαίνιση του ναού το έτος 1829.
Γεωγραφικές Συντεταγμένες
Google Map 37.65336119276834, 22.813622577593044
Ιερός Ναός Αγίων Θεοδώρων (Μάνεση-Δενδρά)
Πολύ λίγα στοιχεία μπορεί να συναντήσει κανείς για το ναό αυτό στη σύγχρονη βιβλιογραφία. Μόνο μία πηγή του 1853 μαρτυρά την ύπαρξη του ναού και μάλιστα κάνει λόγο για Μονή, η οποία είχε κιόλας εγκαταλειφθεί. Παρόλα αυτά, η τεχνοτροπία δόμησής του μας δίνει τη δυνατότητα να πιθανολογήσουμε την περίοδο ανέγερσής του και τη χρήση του.
Το αρχιτεκτονικό του σχήμα είναι “συγγενικό” με έναν άλλο βυζαντινό ναό στη Λακωνία, τον Άγιο Νικόλαο στην Αγοριανή, ο οποίος χρονολογείται στα τέλη του 12ου αιώνα.
Ο ναός έχει διαστάσεις 4,6 x 9.1μ (μαζί με το ιερό του) και είναι σταυρεπίστεγος, κεραμοστέγαστος και χωρίς τρούλο. Σε νεότερους χρόνους προστέθηκε ένας νάρθηκας με ξυλοσκεπή. Είναι κτισμένος με απλή λιθοδομή ενώ φέρει κεραμικό διάκοσμο στο ύψος των παραθύρων, δείχνοντας ότι είναι μάλλον κτίσμα της τουρκοκρατίας. Έχει μόνο μία θύρα εισόδου, στα νότια.
Το εσωτερικό του ναού θα πρέπει να ήταν όλο αγιογραφημένο, αλλά το επίχρισμα δεν αφήνει παρά μόνο σε λίγα σημεία να φανούν οι παλαιές αγιογραφίες.
Το εκκλησάκι των Αγίων Θεοδώρων βρίσκεται έξω από τη Μιδέα, στους πρόποδες του “Παλαιοκάστρου”, όπως αποκαλούν οι γέροντες της περιοχής την Ακρόπολη της Αρχαίας Μιδέας.
Γεωγραφικές Συντεταγμένες
Google Map 37.65645401115177, 22.827088454821812
Ιερός Ναός Αγίων Πάντων
Tο ιστορικό εκκλησάκι των Aγίων Πάντων που βρίσκεται στο προάστειο της Πρόνοιας, σε πάροδο της οδού Mιχαήλ Iατρού, είναι χτισμένο στον φυσικό βράχο ενός λοφίσκου.
H ύπαρξή του μαρτυρείται ήδη από την εποχή της δεύτερης Eνετοκρατίας της πόλης, ενώ το 1715, όταν το Nαύπλιο καταλήφθηκε για δεύτερη φορά από τους Tούρκους, μόνο στους Aγίους Πάντες επιτρεπόταν ο εκκλησιασμός των χριστιανών, μέχρι το 1780, οπότε επετράπη η λειτουργία και στο εκκλησάκι της Aγίας Σοφίας που βρισκόταν εντός των τειχών της πόλης.
Γύρω από τους Aγίους Πάντες βρισκόταν το παλαιό νεκροταφείο της πόλης, όπου είχαν ενταφιαστεί εξέχουσες προσωπικότητες της Eλληνικής Eπανάστασης, όπως ο Παλαιών Πατρών Γερμανός, ο Nικηταράς και ο Στάικος Σταϊκόπουλος.
Tο νεκροταφείο των Aγίων Πάντων λειτούργησε μέχρι το 1852 περίπου, οπότε κατασκευάστηκε το σημερινό νεκροταφείο.
Σήμερα, μπορεί κανείς να δει στο δάπεδο των Aγίων Πάντων και στη σκάλα που οδηγεί στο ναό, επιτύμβιες πλάκες που προέρχονται από το παλαιό νεκροταφείο.
Την ακριβή τοποθεσία του I. N. Αγ. Πάντων μπορείτε να βρείτε παρακάτω.
Γεωγραφικές Συντεταγμένες
Ιερός Ναός Αγίων Πάντων, Ναύπλιο
Google Map 37.565898099909994, 22.811400062003173
Ι.Ν. Ευαγγελισμού της Θεοτόκου (Αργολικό)
Στο χωριό “Κούτσι”, όπως λεγόταν παλιότερα το αργολικό βρίσκεται ο ναός του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου. Ελάχιστα είναι τα στοιχεία τα οποία υπάρχουν για το ναό αυτό. Είναι γνωστό όμως, από μία αναφορά του “Εφημέριου Νικολάου” προς τους Βενετούς, ότι ο ναός υπήρχε το 1969.
Από τότε ως και τις μέρες λειτουργεί αδιάκοπα ως κοιμητήριο του χωριού. Ο ναός ανήκει στους εγγεγραμμένους σταυροειδής με τρούλο. Στο ναό έχει δεχθεί μία οικοδομική προσθήκη προς τη δυτική του πλευρά.
Την ακριβή τοποθεσία του Ι. Ναού μπορείτε να βρείτε παρακάτω.
Γεωγραφικές Συντεταγμένες
Ιερός Ναός Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, Αργολικό
Google Map 37.61996347585106, 22.798037181496852
Ιερός Ναός Κοίμησης της Θεοτόκου (Αγία Τριάδα)
Ο ναός της Κοιμήσεως της Θεοτόκου είναι ένας από τους σημαντικότερους Βυζαντινούς ναούς της περιόδου των Κομνηνών τόσο για την Αργολίδα όσο και για την Ελλάδα. Παρουσιάζει πάρα πολλές μορφολογικές ομοιότητες και θεωρείται για αυτό το λόγο συγγενικός με το καθολικό της Αγίας Μονής στο Ναύπλιο. Η περιοχή που έχει κτιστεί σύμφωνα με πηγές ονομάζεται “Βούζη”, όνομα το οποίο έχει ξεχαστεί και δεν αναγνωρίζεται ακόμα και από τους μόνιμους κατοίκους της περιοχής.
Δεν γνωρίζουμε την ακριβή χρονολογία της ανοικοδόμησης του ναού, αλλά πολλοί μελετητές υποστηρίζουν ότι η πιθανή χρονολογία ανοικοδόμησής του ανήκει είτε στο τέλος του 12ου αιώνα είτε στα μέσα του 13ου. Οι αγιογραφίες του ναού χρονολογούνται γύρω στα τέλη του 13ου αιώνα, ίσως και στις αρχές του 14ου. Αλλά οι αγιογραφίες μπορεί να έχουν γίνει σε μεταγενέστερους χρόνους σε σχέση με την κτίση του ναού.
Ο Λατίνος επίσκοπος Κορίνθου Willen Van Moerbeke, δομινικανός, ανατολιστής και φιλόσοφος, μετά το 1277 όπου και χρίστηκε από τον Πάπα Ιωάννη 21ο και επίσκοπος, παρέμεινε για αρκετά χρόνια στη μονή. Στον Moerbeke, αναφέρονται πολλοί σύγχρονοι Γάλλοι ιστορικοί , αναφέροντας ότι ήταν εξαίρετος επιστήμονας για την εποχή του. Από αυτόν πιθανότατα έχει λάβει και η Αγία Τριάδα το τοπωνύμιο “Μέρμπακας”.
Κατά την Ενετοκρατία παραχωρείται ο ναός στον επίσκοπο Ρεθύμνης Χορτάτση.
Μετά τη ενετοκρατία, στα χρόνια της τελευταίας Τουρκοκρατίας (1715-1770), ο ναός γίνεται η έδρα του μητροπολίτη Άργους και Ναυπλίου.
Για τα επόμενα χρόνια οι πληροφορίες που έχουμε για τη μονή είναι λίγες και διάσπαρτες. Φαίνεται το 1833 να υφίσταται κτιριακά, αλλά χωρίς μοναχούς, χωρίς κελιά.
Στο πέρασμα των χρόνων ο χώρος γύρω από την μονή και το ναό καταπατήθηκε.
Το αξιοσημείωτο είναι ότι πολλοί λίγοι κάτοικοι της περιοχής γνωρίζουν για την ύπαρξη και δραστηριότητα της μονής τους προηγούμενους αιώνες.
Για πολλά χρόνια χρησιμοποιήθηκε ο περιβάλλον χώρος του ναού ως κοιμητήριο, του χωριού Αγία Τριάδα. Πλέον το κοιμητήριο έχει μεταφερθεί και έχει γίνει μία προσπάθεια αποκατάστασης του μνημείου και του αύλειου χώρου, ώστε να αναδειχθεί το μνημείο και να διευκολυνθεί η πρόσβαση του επισκέπτη.
Ο ναός της Κοίμησης της Θεοτόκου βρίσκεται στην είσοδο του χωριού της Αγίας Τριάδας, στο δρόμο που ενώνει την Αγία Τριάδα με το Ναύπλιο.
Ο ναός έχει διαστάσεις(15,67×8,45) και πιθανόν είναι κτισμένος πάνω σε αρχαίο κτίσμα, καθώς παρουσιάζονται στους τοίχους εντοιχισμένες πολλές επιτύμβιες πλάκες, και κομμάτια από μαρμάρινες πλάκες και λίθοι από αρχαία ελληνική οικοδομή.
Αξιοθαύμαστη είναι η εξωτερική διακόσμηση του ναού, με εναλλαγή των αρχαίων υλικών και διακοσμητικών στοιχείων με τα βυζαντινά. Ο ναός είναι σύνθετος σταυροειδής, τετρακίονος με τρούλο. Οι θύρες του είναι τέσσερις και στα παράθυρά του έχει τοποθετηθεί οδοντωτός κεραμικός διάκοσμος. Γενικότερα όλος ο διάκοσμος του ναού διατρέχει και τις τέσσερις πλευρές του ναού με δύο ταινίες. Η πρώτη στο ύψος των θυρών και η δεύτερη στο σημείο που αρχίζει η ανύψωση της σκεπής.
Όλη η βάση του ναού και μάλιστα στο ύψος της πρώτης κεραμικής εστίας είναι χτισμένη με μεγάλους αρχαίους λίθους. Από εκεί και πάνω έχουν χρησιμοποιηθεί για την ανέγερση του ναού πωρόλιθοι. Σε αρκετά σημεία για τη διακόσμηση του ναού έχουν τοποθετηθεί ανάγλυφες παραστάσεις ζώων , ψαριών και φύλλων δρυός. Αξίζει ο επισκέπτης να παρατηρήσει στη βορειανατολική γωνία το ανάγλυφο κεφαλής με ακτίνες το οποίο μοιάζει σύμβουλο του ήλιου, στη βορειοδυτική πλευρά την επιτύμβια πλάκα με ανάγλυφη αναπαράσταση ζευγαριού και τέλος στη δυτική είσοδο τη ρωμαϊκή επιγραφή και στο νότιο τοίχο το ηλιακό ρολόι.
Στο εσωτερικό η χρήση κεριών από τους πιστούς έχει προκαλέσει μεγάλες φθορές στις αγιογραφίες, που στην πλειονότητά τους έχουν μαυρίσει. Υπάρχει βέβαια και η εικασία ότι το μαύρισμα των τοίχων δεν έχει προέλθει από τα κεριά, αλλά από κάποια πυρκαγιά στο εσωτερικό του ναού, αλλά δεν υπάρχουν μαρτυρίες για αυτό.
Ο ναός της Κοίμησης της Θεοτόκου αποτελεί ένα από τα πλέον αξιόλογα Βυζαντινά μνημεία τόσο της περιοχής, όσο και της Ελλάδας.
Την ακριβή τοποθεσία του Ι. Ναού μπορείτε να βρείτε παρακάτω.
Γεωγραφικές Συντεταγμένες
Ιερός Ναός Κοίμησης της Θεοτόκου (Αγία Τριάδα)
Google Map 37.63461621967628, 22.80279615570879
Ιερός Ναός Κοίμησης της Θεοτόκου (Πλατανίτη)
Είναι μία σταυρεπίστεγη εκκλησία, η οποία φαίνεται να κτίστηκε 12ο αιώνα. Στο συμπέρασμα αυτό, για τη χρονολογία της ανοικοδόμησής της, φθάνουμε διότι έχει πολλές ομοιότητες με τις εκκλησίες στην Αγία Τριάδα και το Ηραίο.
Στην τοιχοποιία του ναού και ειδικότερα στους εξωτερικούς τοίχους παρατηρούμε αρχαίο οικοδομικό υλικό, ενώ ο τοίχος που βρίσκεται στη δυτική πλευρά του ναού έχει υποστεί ένα μεγάλο ράγισμα (πιθανότατα από κάποιο σεισμό).
Στο εσωτερικό του ναού, λόγω της ύπαρξης επιχρίσματος αδυνατούμε να παρατηρήσουμε κάποια αγιογραφία, η οποία να σώζεται από την ίδρυση του.
Ο επισκέπτης θα βρει το ναό στην κεντρική πλατεία του Πλατανιτίου, η οποία βρίσκεται αριστερά του δρόμου που ενώνει την Αγία Τριάδα με το Ανυφί.
Γεωγραφικές Συντεταγμένες
Google Map 37.64938845623189, 22.796450085418996
Ιερός Ναός Μεταμόρφωσης του Σωτήρος (Πλατανίτη)
Στα πλέον σημαντικά μνημεία της Βυζαντινής περιόδου συγκαταλέγεται και ο Ι.Ν. Μεταμορφώσεως του Σωτήρος στο Πλατανίτη. Τον συναντάμε στο δρόμο που ενώνει το Πλατανίτη με το Ανυφί, όπου στέκει στην άκρη του δρόμου, περιμένοντας τον επισκέπτη να τον θαυμάσει.
Είναι ένας μονόχωρος σταυροειδής ναός με τρούλο. Για την κτίση του έχουν χρησιμοποιηθεί αρχαίοι λίθοι, οι οποίοι είναι εμφανείς ακόμα και σήμερα, καθώς ο ναός δεν έχει δεχτεί εξωτερικά κανένα είδους επίχρισμα.
Το εσωτερικό του έχει αγιογραφηθεί (η αγιογράφηση του έγινε πιθανότατα σε μεταγενέστερους χρόνους από την κτίση του και έχει δεχθεί αρκετές φθορές – είναι ελάχιστα ευδιάκριτες οι αγιογραφίες). Η κτίση του τοποθετείται στα τέλη του 11ου έως και τις αρχές του 12ου αιώνα.
Αξιοσημείωτα είναι τα δίλοβα παράθυρά του ναού που περιβάλλονται από ενιαίο ανακουφιστικό πλίνθινο τόξο και κεραμική ταινία, καθώς και ο οκταγωνικός τρούλος Αθηναϊκού τύπου.
Πριν λίγα χρόνια ξεκίνησαν οι εργασίες αποκατάστασης του ναού, αλλά σταμάτησαν και έκτοτε δεν έχει γίνει καμία άλλη κίνηση.
Γεωγραφικές Συντεταγμένες
Google Map 37.65137692035118, 22.796260964189834
Καθολική Εκκλησία Μεταμορφώσεως
Aνεβαίνοντας τη δρομόσκαλα της οδού Ποταμιάνου, από την πλατεία του Aγίου Σπυρίδωνα, φτάνουμε στη σημερινή Kαθολική Eκκλησία, που έχει μείνει γνωστή ως «Φραγκοκκλησιά». H μακραίωνη ιστορία της κρατάει πιθανώς από τα χρόνια της Φραγκοκρατίας, όταν ο ναός θα πρέπει να χρησίμευε ως καθολικό γυναικείας μονής του τάγματος των Φραγκισκανών.
Λίγο πριν από το ξέσπασμα της Eλληνικής Eπανάστασης, όταν το Nαύπλιο τελούσε ακόμη υπό τουρκική κυριαρχία, η χήρα του Aγά-πασά, Φατμέ, ανακαίνισε το ναό, που είχε στο μεταξύ ερειπωθεί, στη μνήμη του συζύγου της.
Mάλιστα ο ναός ακόμα και σήμερα διατηρεί την όψη τζαμιού, τόσο εξωτερικά με τις βαριές αναλογίες του και τον χαμηλό του τρούλο, όσο και εσωτερικά με την κόγχη για το Kοράνι, το λεγόμενο μιχράμπ.
Tο 1839 ο βασιλιάς Όθωνας παραχώρησε το ναό στην Kαθολική Eκκλησία, μεριμνώντας για τους Έλληνες καθολικούς και για τους ξένους Φιλέλληνες που βοήθησαν την Eλλάδα στον Aγώνα της Aνεξαρτησίας, αλλά και για τους Bαυαρούς στρατιώτες που ανήκαν στην ακολουθία του.
Στον Όθωνα οφείλεται η αφιέρωση του ναού στη Mεταμόρφωση του Σωτήρος, για να θυμίζει τη μεταμόρφωση της Eλλάδος μετά την απελευθέρωση της χώρας από τον τουρκικό ζυγό. Kατόπιν ορισμένων επισκευών, τα εγκαίνια του ναού έγιναν το 1840.
Όσον αφορά το εσωτερικό του ναού, αξίζει να σταθούμε σε δύο σημεία: στην αψίδα των Φιλελλήνων και στον πίνακα με την Aγία Oικογένεια.
H λιτή ξύλινη αψίδα, δώρο του Γάλλου αξιωματικού και θερμού φιλέλληνα Aυγούστου Iλαρίωνα Tουρέ, κοσμεί την εσωτερική πλευρά της εισόδου του ναού και χρονολογείται το 1841.
H αψίδα, που έμεινε γνωστή ως «αψίδα Tουρέ», είναι από ξύλο πεύκου και έχει σχήμα πρόσοψης αρχαίου ελληνικού ναού, χαρακτηριστικό γνώρισμα του νεοκλασικισμού για τα επιτύμβια μνημεία. Στους κίονες έχουν αναγραφεί, με λευκό χρώμα, ονόματα ξένων Φιλελλήνων και ο τόπος στον οποίο έπεσαν, ενώ στο αέτωμα υπάρχει ο θυρεός και το στέμμα του Όθωνα εντός του σταυρού των αγωνιστών.
O ναός κοσμείται επίσης από μεγάλο πίνακα που φέρει παράσταση της Aγίας Oικογένειας (Sacra Familia), αντίγραφο του σπουδαίου Iταλού ζωγράφου της Aναγέννησης, Pαφαέλο. H εικόνα δωρήθηκε στο ναό το 1843 από τον βασιλιά της Γαλλίας Φίλιππο.
Έξω από το ναό υπάρχει υπόγεια κρύπτη, πρόσφατα ανακαινισμένη, όπου συγκεντρώθηκαν τα οστά των φιλελλήνων καθώς και των Bαυαρών στρατιωτών της ακολουθίας του Όθωνα, οι οποίοι είχαν πεθάνει από επιδημία τύφου τα έτη 1833 και 1834 και είχαν ενταφιαστεί αρχικά στο παλαιό νεκροταφείο του Nαυπλίου, κοντά στο εκκλησάκι των Aγίων Πάντων.
Aς σημειωθεί ότι ο καθολικός ναός λειτουργεί συνεχώς από το 1839 μέχρι τις ημέρες μας.
Την ακριβή τοποθεσία της Καθολικής Εκκλησίας Μεταμορφώσεως μπορείτε να βρείτε παρακάτω.
Γεωγραφικές Συντεταγμένες
Καθολική Εκκλησία Μεταμορφώσεως, Ναύπλιο
Google Map 37.56610382919832, 22.798203393604105
Παλαιά και Νέα Μονή Ταλαντίου (Αραχναίο)
Στο Αραχναίο, ή όπως το λένε οι ντόπιοι “Χέλι“, βρίσκονται η Παλαιά και Νέα Μονή Ταλαντίου. Το Αραχναίο βρίσκεται ανάμεσα στην οροσειρά της Τραπεζώνας και στο όρος Αραχναίο, σε απόσταση 30 χλμ από το Ναύπλιο.
Στο ανατολικό άκρο του χωριού και ακριβώς μετά τη διασταύρωση του δρόμου που οδηγεί από το Αραχναίο στο Λυγουργιό, βρίσκεται η εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου, στην οποία έχει προσκολληθεί και ένα μικρό παρεκκλήσι. Αυτός ο ναός ήταν και το πρώτο καθολικό της Μονής Ταλαντίου.
Ο ναός είναι χτισμένος με απλή λιθοδομή και είναι σταυρεπίστεγος με τετράγωνο τρούλο. Στη δυτική πλευρά του ναού βρίσκεται και η μοναδική του θύρα, ενώ ένας κεραμοπλαστικός διάκοσμος και οδοντωτή ταινία περιβάλλουν το τόξο και συνεχίζουν δεξιά και αριστερά από τη θύρα.
Στο εσωτερικό του ναού σώζονται όχι τόσο καλά διατηρημένες αγιογραφίες, οι οποίες μάλλον υποδεικνύουν την εργασία τεχνίτη της Κρητικής Σχολής του 16ου αιώνα.
Δεν έχει σωθεί η κτητορική επιγραφή, αλλά από την τοιχοποιία και ειδικά από το σωζόμενο διάκοσμο, συμπεραίνει κανείς ότι έχει χτιστεί μέσα στους Βυζαντινούς χρόνους. Ίσως ο τρούλος να ανήκει σε μεταγενέστερους χρόνους από την κτίση του ναού.
Στο παρεκκλήσι που έχει προσκολληθεί στο ναό έχει διασωθεί τοιχογραφία Αγίας με επιγραφή Α.Κ., πιθανόν της Αγίας Κυριακής. Οι Χελιώτες όμως παραμένουν να το αποκαλούν το εκκλησάκι της Αγίας Μαρίνας.
Το 1761 οι μοναχοί μετοίκησαν από την Παλαιά στη Νέα Μονή. Ο ηγούμενος Χελιώτης Γρηγόριος Κουκινιώτης φρόντισε για την ανάπτυξή της. Το 1841, σύμφωνα με εντοιχισμένη πλάκα ανακαινίστηκε όλη η βόρεια πλευρά του.
Το 1892 η μονή συγχωνεύτηκε για δέκα περίπου χρόνια με τις μονές Ταξιαρχών και Αγνούντος της Επιδαύρου. Το 1933 ενώθηκε με τη μονή Καρακαλά. Σύμφωνα με ομολογίες των Χελιωτών, η Μονή κατοικούνταν μέχρι και την κατοχή και μάλιστα επιτελούσε σπουδαίο έργο φροντίζοντας τυφλούς.
Σε ό,τι αφορά την αρχιτεκτονική της Νέας Μονής, το καθολικό της βρίσκεται στο κέντρο του αύλειου χώρου και είναι σταυρεπίστεγο κτίσμα με ημικυκλική αψίδα στο ιερό.
Το εσωτερικό του ναού έχει διακοσμηθεί με αγιογραφίες, χωρίς να σώζεται το όνομα του αγιογράφου. Στη δυτική πλευρά του ναού στέκεται ένα δίλοβο καμπαναριό.
Σήμερα γίνονται προσπάθειες ανακαίνισης της μονής. Οι μοναχές της Μονής Καρακαλά φροντίζουν για τη διατήρηση της επισκεψιμότητας του χώρου.
Γεωγραφικές Συντεταγμένες
Επαρ.Οδ. Μετοχίου – Αραχναίου, Μιδέα 210 55
Google Map (νέα μονή) 37.673048406273686, 22.91418379561093